Diş taşı temizliği yaptırmam dişlerimi zayıflatır mı?

Herkese merhabalar,

Bugün sizlere, hastalardan çok duyduğumuz bir konu hakkında bilgi vermek istedik...

- Diş taşı temizliği yaptırdım ve dişlerim sızlamaya başladı.

- Diş taşı temizliğinden sonra dişlerim zayıfladı sallanıyor gibi hissediyorum.

- Diş etlerim daha çok kanamaya başladı. Ne yapmam lazım?

- Arkadaşım diş taşı temizliği yaptırdı, dişleri daha kötü oldu. Ben de yaptırmaktan vazgeçtim.

.......

Bu soruları ve yakınmaları sıklıkla çevrenizden duymuş veya kendiniz bizzat deneyimlemiş olabilirsiniz. Şimdi arkanıza yaslanın ve kısaca olayın detaylarını birlikte inceleyelim.

Öncelikle diş taşı nedir? Ondan başlayalım.

Diş taşı dediğimiz oluşum, diş plağının kalsifiye ve mineralize olmuş yani sertleşmiş formudur. Yani gün içerisinde yediğimiz besinler, içtiğimiz içecekler ve hatta tükürüğümüzdeki mineraller sebebiyle, dişlerinizin üzerinde gözünüzle aynada kendinizin de ayırt edebileceğiniz bir tabaka oluşur. Hah işte sevgili dostlar diş (dental) plağı ile tanıştınız. Hadi öpüşün barışın...

Peki nedir bu plağın olayı?

Bu plak tabakası zaman içerisinde mineralize olarak sertleşme kapasitesine sahiptir ve çoğunlukla da sertleşir. Bu sert tabakaya diş taşı demekteyiz.

Peki iyi güzel diş taşı oluştu da ne yapalım yani?

Aslında bu dönüşme olayı direkt olarak dişlerinize veya diş etlerinize zarar vermiyor ama dolaylı olarak önemli bir etkisi var. Bizim ağız içerisinde en çok çekindiğimiz ve hiç istemediğimiz şeylerden biri pürüzlü ve engebeli yüzeylerdir. Neden mi? çünkü yukarıda bahsettiğimiz diş plağı, ağız içerisindeki bakterilerin bir numaralı besin kaynağıdır. Şimdi parçaları birleştirelim. Diş plağı, bakteriler, pürüzlü yüzeyler.... Evet diş taşları bu plağın tutunabileceği oldukça elverişli alanlardır.

Gerisini tahmin edebiliyorsunuzdur. Diş plağı ağız içerisinde tutunacak yüzeyler buluyor. Bakteriler buralardan besleniyor ve yetmiyor buralarda koloniler oluşturmaya başlıyor. Eee peki sonuç?

Sonuç, diş çürüklerine elverişli hale gelmiş bakterilerden ve mikroorganizmalardan zengin bir ağız ve zayıflamış ve hastalanmış diş etleri.

Eee diş etleri neden hastalanıyor hemen yahu?

Çünkü diş taşlarının ilk birikim bölgeleri diş eti ile dişin birleştiği alanlardır. Ağız içerisindeki yumuşak doku oldukça hassastır. Çabuk iltihaplanır ama çabuk da düzelir. Bu sebeple olacak ki diş taşlarıyla dolu bir ağızda sağlıklı bir diş eti görmemiz oldukça düşük bir ihtimaldir.

Peki tamam diş taşlarını anladık bakteri ve plak tutulumu yapıyor. Yine de diyelim ki temizletmedik sonumuz ne olur sen onu bir söyle bakalım?

Belki bir şey olmaz uzun bir süre boyunca. Şu gün şu saatte başına şu gelecek diyen medyumlardan olamadığımıza göre (ah olsaydık yaşıyorduk şimdi şu hayatı, yapıyorduk şimdi bu sporu beee... neyse) sadece olabilecek olanları söyleyebiliriz. İyi senaryoda hassasiyet başlar ve kemik kaybı olmaksızın diş eti iltihaplanması (gingivitis) olur ve bir diş hekiminin yolunu tutarsınız. Kötü senaryoda, ileri seviye diş eti rahatsızlıkları baş göstermeye başlar ve genetik faktörler gibi etmenlerle birlikte dişlerin köklerini çevreleyen kemikte erimeler başlar. Bu bazı hastalarda daha hızlı olabilir bazı hastalarda yavaş bir süreç olarak ilerleyebilir.

Başa dönecek olursak,

Diş taşı temizliği zararlı mıdır?

- Hayır, değildir. Diş taşının kendisi dolaylı yoldan zararlıdır ve temizlenmesi gereklidir.

Diş taşı temizliğinden sonra hassasiyet normal midir?

- Evet diş taşı temizliğinden sonra bir kaç gün, bir haftaya kadar hassasiyet bazı hastalarda olabilmektedir. Bu kişiden kişiye değişebilmektedir. Genetik faktörler, ağrı eşiği, diş minesinin yapısı, hekimin doğru uygulaması vs. gibi bir çok etkene bağlıdır.

Peki temizleme işlemi nasıl oluyor? Dişlerime yine de zarar veriyor mu?

- Temizlik işlemi ultrasonik cihazlar (çok hızlı titreşen bir takım cihazlar), çeşitli el aletleri, airflow gibi cihazlar ile yapılmaktadır. Bu aletler doğru ayarlarda ve doğru yöntemler ile uygulandığında dişlerinizde kalıcı bir hasar yaratmamaktadır.

Ne kadar sürede bir temizlik yaptırmalıyız?

- Yine kişiden kişiye değişmekle birlikte 6 ayda bir rutin kontrol yapılmalıdır. Fakat bazı hastalarda daha sık randevular (3 ayda bir) gerekebilmektedir.

Temizlikten sonra bir diş sallanma konusu vardı o ne oldu?

- Hani uzun süreli diş taşı varlığının yarattığı durumlar vardı ya kemik kaybı gibi. İşte çoğunlukla bu hastalarda ileri düzey kemik kaybı olmaktadır ve diş taşları öyle bir seviyeye gelmiştir ki dişleri kemik yerine diş taşları ağızda tutmaktadır(Şaka değil gerçek, böyle ağızlarla karşılaşmaktayız.). İşte diş taşı temizliğinden sonra dişlerin sallanmasını engelleyen taşlar ortadan kaybolunca dişler de sallanmaya başlayabilir. Fakat bu durum uzun süre ağız ve diş sağlığını ihmal etmiş hastalarda meydana gelir hemen endişelenmeyin.

Son olarak diş etlerinin kanamasını ne yapacağız?

- Diş etinin kanaması aslında hem iyi hem kötüdür. Kötüdür çünkü diş etlerinde sağlıksız bir durum var demektir. İyidir çünkü diş etleri canlı ve bu kötü duruma reaksiyon vermektedir. Diş taşı temizliğinden sonra kanamanın olması oldukça normaldir. Siz dişleri ve diş etlerini fırçaladıkça, başka bir rahatsızlık yoksa zamanla geçecektir. Fırçalama konusuna ayrı bir zamanda değineceğiz. Siz fırçalamaya devam edin...

Haa bir de unutmadan diş hekiminize bir kontrole uğrayın. Erken müdahaleler hem zamandan hem maddiyattan tasarruf sağlar ;)

Sağlıkla gülümsemeniz dileğiyle... Bir sonraki yazıda görüşürüz.